Yeniden doğan efsane: Ajax

UEFA Şampiyonlar Ligi’nde Real Madrid ve Juventus’u eleyen Ajax, 22 yıl aradan sonra adını yarı finale yazdırdı. 24 yaş ortalamasına sahip kadrosuyla mücadele eden Hollanda ekibi, oynadığı futbolla ve zengin kültürüyle futbolseverlerin ilgisini çekiyor.

Müzesinde 33 lig, 18 de Hollanda kupası bulunduran Ajax, Hollanda’nın en başarılı futbol kulübü unvanına sahip. Ajax’ın bu başarısının temeli oldukça eskiye dayanıyor. 2.Dünya savaşı sonrası Amsterdam, Avrupa’da yeni fikirlerin hayat bulması için oldukça ideal bir yerdi. Greenwich doğumlu İngiliz futbol adamı Vic Buckhingam, planladıklarının sembolü olması için Ajax’ın başına geçti. Ajax’ın ve daha ileriye gitmek gerekirse dünya futbolunun kaderini değiştirecek adamı yani 17 yaşındaki Johan Cruyff’ı A takıma aldı. Buckingham’dan sonra takımın başına Rinus Michels geçti. Michels döneminde “total futbol”un gelişmesinde önemli adımlar atıldı. Cruyff hocası için “Rinus Michels sadece Ajax’ı değil, Hollanda’yı haritada herkesin görebileceği bir yere getirip koydu” diyerek teknik adamın Hollanda futbolu açısından da önemini gözler önüne serdi.

Cruyff'ın oyun anlayışı olan Total Futbol'la birlikte futbol daha keyif alınır ve izlenir bir hal aldı.

70’li yıllarda Cruyff’lu Ajax, Avrupa kupalarında fırtına gibi esti ve bu dönemde 3 sene üst üste Şampiyonlar Ligi kupasını müzesine götürdü. 14 numaralı formasıyla dünya futboluna damga vuran Cruyff’ın Barcelona’ya gitmesiyle Hollanda ekibi düşüşe geçti. Ancak 90’lı yıllarda tekrar küllerinden doğdu ve Şampiyonlar Ligi’nde 3 kez final oynama başarısı gösterdi. 1995 yılında Milan’ı 1-0 mağlup ederek kupayı kazandı. Ajax, Louis van Gaal yönetiminde Avrupa’da tekrar çıkışa geçtiği bu 2.dönemde futbola birçok önemli isim kazandırdı. Seedorf, Kluivert, Kanu, Stam, Davids, Van der Sar ve De Boer gibi oyuncular dünyanın en iyi altyapılarından kabul edilen tesislerinin adı bile “gelecek” olan Ajax’tan yetişen isimlerden. 2000’den sonra ise Avrupa kupalarında eski günlerinden oldukça uzakta kaldı, Sneijder ve Van der Vaart dışında bir yetenek çıkaramadı ta ki son birkaç yıla kadar.

Ajax bu sezon ilklere de imza attı. Eleme turlarında Sturm Graz, Standard Liege ve Dinamo Kiev'i eleyen Ajax, üç eleme turu geçerek Şampiyonlar liginde yarı final biletini alan ilk takım oldu. Ayrıca tüm kulvarlarda 155 gol atarak kulüp rekorunu da egale etti. 

Ajax'ın 1995'de Milan'ı 1-0 yenerek Şampiyonlar Ligi kupasını aldığı dönemdeki efsane kadrosu

Küllerinden yeniden doğan Hollanda efsanesi hakkında tarihi ve istatistiksel bilgiler verdik. Şimdi muazzam bir çıkış yakalayan bu seneki kadrosunu inceleyelim.

Ajax’ın şimdiki oyun planının en önemli parçası Tadic’le başlayalım. Sırp yıldız, Real Madrid’i 4-1 mağlup ettikleri maçta kilit pasları ve çalımlarıyla bizlere adeta bir futbol resitali sundu. Ünlü Fransız gazetesi L’Equipe 1988 yılından beri ilk kez bir oyuncuya 10 üzerinden 10 verdi. Tadic bu sezon tüm kulvarlarda 28 gol attı ve 16 asist yaptı. Şampiyonlar Ligi’nde ise 8 maçta 6 gol ve 4 asist başarısı gösterdi. Ajax’ın sene başında sadece 11.4 milyon euro vererek transfer ettiği Tadic, sık sık kaleyi yoklayan ve topu saklamayı çok iyi bilen bir “kanat oyun kurucu”. Saha içerisinde özgürce dolaşıp istediği oyuncuya top yollayabilme özelliğine sahip 30 yaşındaki oyuncu, gerçek değerini geç de olsa bulabildi.

4-2-3-1 dizilişinde oynayan Ajax, maç esnasında 4-3-3’e çok kolay geçebiliyor. Bu dizilişlerdeki başka bir kilit oyuncu ise 75 milyon euroya Barcelona’ya transfer olan Frenkie de Jong. Defansif ve merkez orta saha mevkilerinde oynayan Hollandalı, beklerin hücuma geçtiği pozisyonların sonrasında stoperlere de destek veriyor.

Ajax, bu sezon Devler Ligi'nde oynadığı 16 maçta sadece bir kez mağlup oldu.

Toplu hücum ve toplu savunma olarak tanımlanan “Total Futbol”un yegane temsilcisi Ajax’ın bu mobilize durumu ya da başka bir deyişle hücumdaki mevkisizlik takımın skor üretkenliğine de yol açıyor. Bunu istatiksel olarak gösterelim; Tadic 22 gol 12 asist, Hakim Ziyech 15 gol 15 asist, David Neres 8 gol 11 asist, Kasper Dolberg 11 gol 5 asist.

Ajax, altyapıdan oyuncu yetiştirmesi ve sahadaki taktiksel işleyişin yanı sıra ucuza transfer ettiği ya da altyapıdan yetiştirdiği oyuncuları yüksek fiyatlara satmasıyla da adından söz ettiriyor. Sezon sonunda bu satışlardan oldukça fazla kar edeceği tahmin ediliyor. Takımın stoperi Matthijs de Ligt ile Barcelona ilgileniyor ve oyuncunun piyasa değeri 70 milyon euro. 22 yaşındaki Brezilyalı kanat oyuncusu David Neres'in ismi ise Premier Lig kulüpleriyle anılıyor. Kadrodaki diğer başarılı isimlerden Hakim Ziyech ve Tadic’in de piyasa değerleri yükselmiş durumda.

Başarılı oyuncularını yüksek bonservis ücretleriyle satmaya hazırlanan Ajax, gelecek isimleri de şimdiden belirledi. Standart Liege'den 22 yaşındaki orta saha oyuncusu Razvan Marin, Herenveen'in 18 yaşındaki defans oyuncusu Kik Pierie ve Real Madrid'de forma şansı bulamayan 21 yaşındaki Martin Odegaard Amsterdam ekibinin transfer listesinde yer alıyor.

Hollanda temsilcisinin patronu Erik Ten Hag Bayern Münih'de çalıştığı dönemde Pep Guardiola ile çalışma imkanı buldu.

Kırmızı-beyazlıların başarısında oyuncuların payının büyük olduğu çok açık ancak teknik ekibi de es geçmemek lazım. Ajax’ın hocası Erik Ten Hag, bu noktaya büyük bir emek harcayarak geldi. 32 yaşında futbolu bırakan Hollandalı, 7 yıl Twente altyapısında çalıştı ve A takımda yardımcılık yaptı. 2.5 yıl da PSV’de yardımcılık yaptı. 43 yaşında Bayern Münih B takımını çalıştırdı ve burada Guardiola ile yakın bir iletişim halindeydi. Bayern Münih ona kendi oyun karakterini bulmasını sağladı. Almanya macerasından sonra yuvaya geri döndü ve 2.5 yıl Utrecht ile kariyerinde yükselişe geçti. Teknik ekibi oluşturan diğer isimler ise takımın eski yıldızlarından efsane kaleci Van der Sar ve eski Barcelona’lı Overmars.

Ajax, son dört yıldır PSV Eindhoven ve Feyenoord'a kaptırdığı lig şampiyonluğu için zirveyi paylaştığı PSV Eindhoven ile mücadele ediyor. Şampiyonlar Ligi yarı finalinde ise Tottenham Hotspur ile karşılaşacak.

Cruyff  ''Neden bizden çok daha zengin bir takımı yenemeyelim? Hiçbir zaman paranın gol attığını görmedim.''demişti. Torunları ise yıllar sonra Devler Ligi’nde önce Real Madrid’i ardından 100 milyon euro'ya Ronaldo'yu kadrosuna katan Juventus'u eleyerek adeta efsane isim adına saygı duruşunda bulundu ve güzel bir geçmişin ihtişamını canlandırdı.